سرویس و تعمیر انواع بکس بادی و مراحل آن چیست ؟

سرویس و تعمیر بکس بادی (Air Impact Wrench) یکی از کارهای ضروری برای حفظ عملکرد، افزایش عمر مفید و جلوگیری از آسیبهای ناگهانی در ابزارهای بادی است. این ابزار معمولاً در تعمیرگاهها و خطوط مونتاژ خودرو استفاده میشود و به دلیل کارکرد با فشار هوا نیاز به نگهداری ویژهای دارد.
مراحل سرویس و تعمیر بکس بادی:
تمیزکاری اولیه و بررسی ظاهری
- بدنه را از گرد و غبار، چربی و مواد خارجی پاک کنید.
- بررسی کنید که شلنگ و اتصالات هوا دچار نشتی یا شکستگی نباشند.
باز کردن بدنه
- با استفاده از آچار آلن یا پیچگوشتی مناسب، پیچهای روی بدنه را باز کنید.
- مراقب فنرها و قطعات داخلی باشید تا به بیرون پرتاب نشوند.
بررسی تیغهها و روتور (Vane & Rotor)
- در ابزارهای روتوری، تیغههای گرافیتی یا فلزی ممکن است فرسوده یا شکسته شوند.
- در صورت سائیدگی یا شکستگی، تیغهها را تعویض کنید.
- داخل محفظه روتور را تمیز و کمی روغنکاری کنید.
بازرسی چکش و سندان (Hammer & Anvil Assembly)
- این بخش مسئول ضربات ناگهانی (Impact) به پیچ است.
- اگر چکش ترک خورده یا سائیده شده، نیاز به تعویض دارد.
- سندان باید صیقلی و سالم باشد.
بررسی یاتاقانها و بلبرینگها
- بلبرینگها باید روان و بیصدا بچرخند.
- اگر صدای غیرعادی یا لقی داشتند، تعویض الزامی است.
تعویض یا تمیزکاری سوپاپ و شیر ورودی هوا
- سوپاپ ممکن است به دلیل جرم یا رسوبات عملکرد درستی نداشته باشد.
- آن را با تینر یا مواد شوینده مخصوص پاک کنید و دوباره نصب نمایید.
گریسکاری و روغنکاری مجدد
- محل اتصال چکش و سندان را با گریس مخصوص ابزارهای بادی پر کنید.
- پس از بستن کامل ابزار، چند قطره روغن ابزار بادی در ورودی هوا بریزید.
تست عملکرد پس از تعمیر
- ابزار را به کمپرسور متصل کنید و عملکرد آن را بررسی کنید.
- نباید صدای خشخش، افت قدرت یا نشتی هوا داشته باشد.
اجزای اصلی بکس بادی:
بدنه (Housing)
- پوسته اصلی دستگاه که تمام قطعات را در بر میگیرد.
- معمولاً از فلز یا آلومینیوم ساخته میشود.
موتور بادی (Air Motor)
- موتور پنوماتیکی که با ورود هوای فشرده به چرخش در میآید.
- متشکل از روتور (Rotor) و تیغهها (Vaned Blades).
تیغه موتور (Vanes)
- تیغههای گرافیتی یا فلزی درون روتور که با چرخش هوا را فشرده کرده و موتور را میچرخاند.
- جزو پرمصرفترین قطعات یدکی هستند.
چکش (Hammer)
- قطعهای فلزی که ضربههای ناگهانی به سندان وارد میکند تا گشتاور بالا تولید شود.
- گاهی به آن ضربهزن یا Impact Mechanism نیز میگویند.
سندان (Anvil)
- قطعهای که نیروی ضربه را به سری بکس منتقل میکند.
- قسمت خروجی بکس بادی است که سری بکس روی آن نصب میشود (مثلاً ½ اینچ، ¾ اینچ).
سیستم چکشی (Hammer Mechanism)
- انواع مختلف دارد: Twin Hammer، Rocking Dog، Pin Clutch
- بسته به مدل بکس، قدرت و سرعت ضربه تفاوت دارد.
بلبرینگها و یاتاقانها
- برای چرخش روان روتور و قطعات داخلی
- خرابی آن باعث صدا و لرزش غیرعادی میشود.
سوپاپ هوا (Air Valve)
- کنترل جریان هوا به داخل موتور
- معمولاً با ماشه یا شستی کنترل میشود.
شستی یا ماشه (Trigger)
- قطعهای که با فشار آن، هوای فشرده وارد موتور میشود.
- ممکن است همراه با تنظیمکننده قدرت یا سرعت باشد.
درپوش عقب (Rear Cover / End Cap)
- محل ورود هوا و گاهی محل قرارگیری تنظیمکننده گشتاور
- در برخی مدلها فیلتر یا شبکه رطوبتگیر هم دارد.
آببندها و اورینگها (Seals & O-rings)
- جلوگیری از نشت هوا و حفظ فشار داخلی
- جزو قطعات مصرفی هستند.
فنرها، خارها، پینها
- قطعات کوچکی که در سیستم چکش و ماشه نقش حیاتی دارند.
قطعات یدکی مصرفی رایج:
- تیغه موتور (Vanes)
- فنر چکش
- بلبرینگ
- اورینگ و واشر آببندی
- سندان یا چکش در صورت ساییدگی
- شستی و سوپاپ هوا
اگر به دنبال بهترین برند بکس بادی هستید که هم کیفیت بالا داشته باشد و هم قطعات یدکیاش در ایران موجود باشد، چند برند شناختهشده و قابلاعتماد وجود دارند که در ادامه معرفی میکنم:
1. Ingersoll Rand (اینگرسولرند) – آمریکا
- مزایا:
- کیفیت صنعتی و عمر بالا
- عملکرد بسیار قدرتمند و نرم
- قطعات یدکی در بازار ایران موجود است
- ویژه تعمیرگاههای حرفهای و خطوط تولید
- قیمت بالا اما سرمایهگذاری بلندمدت
2. Sumake (سوماک ، گتکس ) – تایوان
- کیفیت بالا با قیمت متعادل
- قطعات یدکی مانند تیغه، چکش، فنر، بلبرینگ در بازار بهراحتی قابل تهیه است
- محبوب در بین تعمیرکاران خودرو و کارگاهها
3. Force (فورس) – تایوان
- محبوب در بازار ایران با قیمت مناسب و کیفیت خوب
- قطعات یدکی نسبتاً فراوان (چکش، درپوش، تیغه، فنر)
- مناسب برای استفاده روزمره تعمیرگاهی
4. Jonnesway (جونزوی) – تایوان / آلمان
- کیفیت بالا، مناسب برای کارهای سنگین
- در بعضی از فروشگاههای تخصصی قطعاتش قابل تأمین است
5. /gatx /Gison / Puma – تایوان
- پرفروش در ایران
- قطعات مصرفی به راحتی پیدا میشود (بهویژه برای مدلهای پرفروش ½ اینچ)
- مناسب برای تعمیرگاههای خودرو سبک